Her güne bir sanat: Portre sanatının Türkiye'deki önemli temsilcilerinden Feyhaman Duran

Türkye'de portre sanatının önemli temsilcilerinden biri olan Feyhaman Duran, (İstanbul, 1886-1970), "1914 Çallı Kuşağı" ressamlarındandır. Duran, resim çalışmalarına Mekteb-i Sultani'de (Galatasaray Lisesi) okuduğu yıllarda başladı.

1908'de öğrenimini tamamladıktan sonra aynı okulda güzel yazı öğretmeni oldu. Aynı zamanda Osmanlı Ressamlar Cemiyeti üyesi olan Feyhaman Duran, kızının portresini yaptığı Abbas Halim Paşa'nın da ilgisini çekti. Paşa'nın yardımı ile 1910 yılında Paris'e gitti.

Feyhaman Duran'ın Paris yılları

Abbas Halim Paşa'nın yardımıyla Pari'e giden Feyhaman Duran, önce Güzel Sanatlar (Julian) Akademisi'nde Jean Paul Laurens ve Paul Albert Laurens'in öğrencisi oldu. 1913-1914 yılları arasında da Fernand Cormon'un atölyesinde çalıştı.

İstanbul'a dönüş ve sanat hayatı

Feyhaman Duran, I. Dünya Savaşı'nın başlamasıyla İstanbul'a döndü. Burada 1916 yılında "I. Galatasaray Sergisi"ne katıldığı "Dr. Akil Muhtar'ın Portresş" adlı eseriyle gümüş madalya ve Zikr-i Cemil (Güzelliği Anma) Ödülü'nün sahibi oldu.

İnas (Kız) Sanayi-i Nefise Mektebi'ne 1919'da öğretmen olarak atanan Duran, İnas Sanayi-i Nefise ile Sanayi-i Nefise birleştirilince ders vermeye devam etti. Öğretmenlik görevini 1951'de emekli oluncaya kadar sürdürdü.

CHP tarafından düzenlenen yurt gezileri ve "Memleket Resimleri" etkinliğine katılan Duran, ölümüne değin bütün Devlet Resim ve Heykel sergilerinde yer aldı.

Portre sanatının ilk ve en önemli temsilcisi

Feyhaman Duran, kendisiyle aynı dönemdeki ressamlar gibi manzara ve natürmorta önem vermekle birlikte, daha çok "Portre",  (özellikle Atatürk ve İnönü portreleriyle)  çalışmalarıyla ünlüdür.

Kuşağının diğer ressamları gibi izlenimciliği, yumuşak geçişlerle sağladığı anlatımı, abartısız tekniğiyle dikkati çeken resimleri sağlam bir desen anlayışının ürünü olarak nitelendirilmiştir.

Yaşamının son yıllarında natürmortlara önem veren Duran'ın çalışmaları, ölümünü hemen ardından 8 Mayıs 1970'te Güzel Sanatlar Akademisi'nin salonlarında sergilendi.

Kaynak: "1800'lerden günümüze zamanın belleği" Resim Koleksiyonu Sergisi, HALKBANK

Görseller: İstanbul Sanat Evi, Türkiye Kültür Portalı