Türkiye, Avrupa Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Antlaşması’nı askıya aldı!
Türkiye'nin 1992 yılında dahil olduğu, NATO ve Varşova Paktı arasındaki Avrupa Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Antlaşması’nı (AKKA) askıya alma kararı Resmi Gazete'de yayınlandı.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, 7 Kasım 2023 tarihinde Rusya'nın çekilmesine karşılık aralarında ABD, İngiltere ve Almanya'nın bulunduğu diğer NATO ülkelerinin de askıya aldığı Antlaşma’ya ilişkin "Antlaşma’nın anlamlı bir şekilde uygulanmasına devam edilmesi imkânı kalmamıştı” dedi. Türkiye'nin bu kararı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın mayıs ayında planlanan ABD ziyareti öncesinde geldi.
Edinilen bilgilere göre; Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla bugün Resmi Gazete'de yayımlanan karar ile NATO ve Varşova Paktı arasında imzalanan ve konvansiyonel askerî ekipmanlara sınırlamalar getiren AKKA'nın uygulanması 8 Nisan 2024 tarihinden itibaren askıya alındı.
Kararda, "19/11/1990 tarihinde Paris’te imzalanan ve 1/7/1992 tarihli 92/3250 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylanan ‘Avrupa Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Hakkında Anlaşma’nın Türkiye Cumhuriyeti ile Anlaşmanın tarafı diğer devletler arasında 8/4/2024 tarihinden itibaren uygulanmasının durdurulmasına, 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 3 üncü maddesi gereğince karar verilmiştir" ifadelerine yer verildi.
Rusya'nın 7 Kasım 2023 tarihinde AKKA'dan çekilmesinin ardından ABD aynı gün Antlaşma'yı askıya alarak ilk tepkiyi göstermişti. ABD'yi İngiltere, Almanya gibi diğer NATO üyesi ülkeler izlemişti. Türkiye ise yaklaşık 5 ay sonra bu kararı aldı. Türkiye'nin kararı, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın mayıs ayında planlanan ABD ziyareti öncesinde geldi.
ÖNCÜ KEÇELİ: ANTLAŞMA'NIN ANLAMLI BİR ŞEKİLDE UYGULANMASINA DEVAM EDİLMESİ İMKÂNI KALMAMIŞTI
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, Türkiye'nin 1992 yılında dahil olduğu AKKA'dan Rusya'nın 7 Kasım 2023 tarihi itibarıyla çekildiğini anımsatarak, "Bunun sonucunda, Antlaşma’nın anlamlı bir şekilde uygulanmasına devam edilmesi imkânı kalmamıştı. Bu çerçevede AKKA’ya taraf NATO Müttefiklerimizle birlikte Antlaşma’yı ihtiyaç duyulan bir süre boyunca askıya almaya karar vermiştik" dedi. Keçeli, bunun AKKA'dan çekilmek anlamına gelmediğini ve geri alınabilir bir karar olduğunu kaydetti.
Dışişleri Bakanlığı tarafından "Rusya’nın AKKA’dan Çekilme Kararının 7 Kasım 2023 Tarihinde Yürürlüğe Girmesi Hk." başlıklı 7 Kasım 2023 tarihinde yapılan açıklamada ise şu ifadelere yer verilmişti:
"Rusya Federasyonu’nun Avrupa’da Konvansiyonel Kuvvetler Antlaşması’ndan (AKKA) çekilme kararını üzüntüyle karşılıyoruz. AKKA’nın mihenk taşlarından birini teşkil ettiği Avrupa güvenlik mimarisinde bilhassa 2007’den itibaren giderek artan bir aşınma müşahede edilmekteydi. Rusya’nın AKKA’dan çekilme kararının 7 Kasım 2023’de yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, diğer taraf devletlerce Antlaşma’nın anlamlı bir şekilde uygulanması maalesef fiilen imkansız hale gelmiştir. Ülkemiz, bu koşullar altında, NATO Müttefiki diğer AKKA taraf devletleriyle birlikte Antlaşma’nın uygulamasını gerek duyulacak bir süre için askıya almak durumunda kalmıştır.
Bu karar özünde geri alınabilir niteliktedir. Kanat rejimi dahil alt bölgesel sistemiyle ve sayısal sınırlamalarla askeri kuvvetler arasında denge, şeffaflık ve öngörülebilirlik sağlayan hukuki bağlayıcı nitelikteki AKKA’nın temellerine ve esas ilkelerine duyulan ihtiyaç devam etmektedir. Önümüzdeki süreçte Avrupa güvenlik mimarisinde ihtiyaç duyulabilecek güncelleme, ancak bu temeller üzerine inşa edilebilecektir.
Bu itibarla konuya ilişkin temaslarımızı ilgili tüm taraflarla sürdüreceğiz.
İçinden geçmekte olduğumuz olağanüstü dönemde, silahların kontrolü, silahsızlanma ve yayılmanın önlenmesi düzenlemelerinin tam olarak uygulanmasına geri dönülmesi uluslararası güvenlik bakımından her zamankinden daha da büyük önem taşımaktadır."